هواپیمای ایرباس خطوط هوایی ایرفرانس شب اول ژوئن ۲۰۰۹ که ریودوژانیرو را به مقصد پاریس ترک کرد قرار بود صبح روز بعد به مقصد برسد اما چهار ساعت بعد از پرواز به طرز مرموزی از صفحه رادار محو شد و دیگر هیچ اثری از آن به دست نیامد.
از همان لحظه، تیمهای جستوجو برای یافتن نشانی از هواپیمای غولپیکر تلاش کردند؛ اما کمتر به نتیجه رسیدند. همان زمان بود که کمکم زمزمههای عجیب و غریبی از گوشه و کنار شنیده شد؛ «مثلث برمودا ... مثلث برمودا دوباره حادثهساز شده!»
آیا ۲۸۸ سرنشین ایرباس فرانسوی واقعا قربانی مثلث برمودا شده بودند؟ این سوالی است که از همان ابتدا با کشف نشانههای احتمالی از محل سقوط هواپیما مطرح شد و کارشناسان را به صرافت انداخت تا برای آن پاسخی قانعکننده پیدا کنند.
ایرباس خطوط هوایی فرانسه که ۲۱۶ مسافر و ۱۲ خدمه را حمل میکرد، اندکی بعد از عبور از یک توفان بر فراز اقیانوس اطلس در نزدیکی دماغه سبز واقع در ۴۰۰ کیلومتری پایتخت برزیل ناپدید شد. بینتیجه ماندن ردیابیها این احتمال را مطرح کرد که هواپیما سقوط کرده و تمامی سرنشینان آن جان باختهاند. به دستور سارکوزی (رئیس جمهور فرانسه) تیم بحران به سرعت تشکیل شد.
اگرچه کارشناسان معتقد بودند قطعا سوخت هواپیما تمام شده و دیگر امیدی به زنده یافتن سرنشینان آن نیست اما از آنجا که تا نیم ساعت پس از ناپدید شدن ایرباس هنوز سیگنالهایی از آن دریافت میشد، بعضیها احتمال دادند که شاید مهارت خلبان، ناجی ۲۸۸ نفر شده و هواپیما در خشکی به سلامت به زمین نشسته باشد. این فرضیه ساعاتی بعد، وقتی خبری از سرنشینان به دست نیامد و علائم و سیگنالها از بین رفت، باطل شد و مقامات هواپیمایی برزیل و فرانسه ناامیدانه به جست وجو برای پیدا کردن لاشه ایرباس ادامه دادند.
بیخبری مطلق، لحظه به لحظه اضطرابها را بیشتر میکرد تا اینکه بعد از مدتی خلبان یک هواپیمای تجاری متعلق به برزیل پیغامی را به برج مراقبت مخابره کرد؛ «لاشه نیمه سوخته هواپیمای فرانسوی را در اقیانوس اطلس دیدهام». مختصاتی که این خلبان ارائه داد بیانگر آن بود که هواپیما در نزدیکی مثلث برمودا که در بخشی از اقیانوس اطلس در جنوب شرق آمریکا قرار دارد، سقوط کرده است. بعد از اعلام این خبر سوال عجیبی مطرح شد و این شائبه پیش آمد که سرنشینان ایرباس قربانی «مثلث شیطان» شدهاند و به همان سرنوشتی دچار شدهاند که طی سالیان گذشته مسافران چندین کشتی و هواپیما گرفتار آن شده بودند.
جالب اینکه همان زمان وزیر دفاع برزیل هم با مردم همنوا شد؛ «جست وجوهای ما از همان لحظات اولیه محو شدن هواپیمای فرانسوی از روی رادارهای برج مراقبت شروع شد و از همان اول هم احتمال این مساله میرفت که هواپیما در مثلث برمودا گرفتار شده و بعد در اقیانوس اطلس سقوط کرده باشد».
فرضیه بلعیده شدن توسط مثلث برمودا زمانی مطرح شد که پیش از این کارشناسان خبر داده بودند احتمالا رعد و برق به ایرباس زده است. به هرحال آنچه این سانحه را مرموز جلوه میدهد آخرین گزارشها درباره وضعیت هواپیماست. البته آخرین مکالمه خلبان این هواپیما با خشکی حاکی از آن بود که ایرباس در فاصله ۵۶۵ کیلومتری ساحل شمال شرق برزیل قرار دارد و در ارتفاع ۱۰ هزار و ۶۷۰ متری پرواز میکند؛ البته خلبان از ورود به یک تلاطم شدید جوی بر اثر وقوع توفان در اقیانوس اطلس ابراز نگرانی کرده بود. اگر این هواپیما قربانی مثلث برمودا شده باشد باید آن را شانزدهمین حادثه مهم هوایی دانست که در این منطقه رخ داده و هنوز هم جوابی برای آن به دست نیامده!
موقعیت جغرافیایی
مثلث برمودا در شرق فلوریدای آمریکا در اقیانوس اطلس قرار دارد. البته مثلث، واژه مناسبی برای این منطقه نیست چون درواقع این منطقه یک بیضی یا شاید دایرهای بزرگ است که برای سهولت در ردیابی روی نقشه بیشتر به شکل یک مثلث نشان داده میشود. انحنای بالایی آن نزدیک برمودا و قسمت انحنای آن از سمت پایین فلوریدا گسترش یافته و از پورتوریکو گذشته، به طرف جنوب و شرق منحرف شده و از میان دریای سارگاسو عبور کرده و دوباره به طرف برمودا بر میگردد.
گفته میشود طول جغرافیایی کرانه غربی برمودا ۸۰ درجه است و روی خطی که شمال حقیقی و شمال مغناطیسی در آن روی هم منطبق هستند، قرار دارد. جالب اینکه در این نقطه هیچ انحرافی در عقربه قطب نما محاسبه نمیشود؛ هر چند که بعضیها نظر دیگری دارند و ادعا میکنند که کرانه غربی برمودا شش درجه با مرکز تلاقی شمال حقیقی و مغناطیسی اختلاف درجه دارد. به هر حال ابهامات در مورد این مثلث شیطانی بسیار زیاد است. بارزترین ویژگی اقلیمی برمودا گرما و باران بسیار زیاد در آن منطقه است. بارش سالانه و طبیعی باران در این منطقه ۱۵۲ سانتیمتر برآورد میشود.
این میزان، برآورد بارش سالانه آن است اما گفته میشود هربار که یک توفان استوایی یا هاریکین (توفانهای پرقدرتتر از توفانهای استوایی مثل کاترینا) به این منطقه میرسد، دهها سانتیمتر باران فقط در عرض چند ساعت بر سطح منطقه باریده میشود. برمودا میان جغرافی دانان به خاطر تغییرات ناگهانی آب و هوایی و پدید آمدن توفان، بسیار مشهور است؛ به گونهای که در چندین مورد گزارش شده است که پدیدههای اقلیمی فقط در عرض چند ثانیه شکل گرفتهاند. بادهای بسیار سهمگین و بارشهای سیلآسا هم همیشه از ویژگیهای این پدیدههای اقلیمی که معمولا توفان هستند به شمار میروند.
در زیر دریا هم وضع به همین شکل است و زیاد فرقی با آسمان همیشه ابری برمودا ندارد. توپوگرافی کف اقیانوس در این منطقه یکی از عجایب روزگار به شمار میرود. باور عموم بر این است که این منطقه از اقیانوس بسیار کم عمق است. این قضیه در مناطقی از مثلث برمودا که به فلوریدا نزدیک میشود بیشتر صادق است اما فقط چند مایل دورتر از آن- جایی که صفحه قارهای اطلس شمالی شکسته میشود- ناگهان عمق آب به ۱۲ هزار فوت میرسد؛ چیزی حدود ۳۶۰۰ متر! عمیقترین منطقه مثلث برمودا با نام گودال پورتوریکو در ۱۰۰ مایلی شمال پورتوریکو قرار دارد که عمق آن ۳۰هزار فوت تخمین زده میشود.
این الگوی بسیار نامنظم توپوگرافی باعث شده است که تا به امروز هیچ نقشه دقیق و واضحی از این منطقه ارائه نشود. دانستنیهای جغرافی دانان در مورد سطح کف اقیانوس در این منطقه هم بسیار محدود است و گفته میشود در کف آن انواع غارها و پستی و بلندیهای کوچک و بزرگ وجود دارد. البته محدودیت دانستنیهای ما از کف اقیانوسها تنها به این منطقه محدود نمیشود. با وجود این، اخیرا دانشمندان با جریانی پرقدرت در زیر جریانهای معمولی اقیانوسی در این منطقه برخورد کردهاند که دقیقا برخلاف جریانهای معمولی حرکت میکند.
این جریان پنهان تاثیرات زیادی بر آبهای منطقه میگذارد. یکی از اسرارآمیزترین آنها به وجود آمدن احجام بزرگ و سفیدی است که فقط از طریق ماهوارهها دیده میشوند. شاید تطابق شمال حقیقی و شمال مغناطیسی در این منطقه باعث بهوجود آمدن این پدیدههای غریب و تا حدی ترسناک میشود.
میدان مغناطیس
در مورد خاصیت مغناطیسی این منطقه هم چند وقت پیش تحقیقی گسترده از سوی ایالات متحده انجام گرفت. یکی از نتایج جالب آن، عدم وجود میدانهای بزرگ و شدید مغناطیسی است؛ چیزی که خلبانان هواپیماها و خدمه کشتیها همیشه آن را مطرح میکنند. البته دانشمندان معتقدند نباید این گفته را نادیده گرفت چون هنوز چیزهای بسیار زیادی در مورد میدان مغناطیسی مثلث برمودا وجود دارد که ناشناخته باقی مانده است. در شرق مثلث برمودا، همانطور که گفته شد دریای سارگاسو قرار دارد. این دریا یکی از عوامل اصلی مشهور شدن برموداست.
در این منطقه از اقیانوس اطلس چند جزیره کوچک و چند دسته جلبک شناور بزرگ قرار دارد. بین این جزایر و جلبکها جریان آب گرمی درجهت عقربههای ساعت وجود دارد که تاثیر زیادی بر شرایط اقلیمی منطقه میگذارد و همیشه آن را آرام و مهآلود نگه میدارد. این دریا همان دریایی ست که کریستفکلمب در آن گرفتار شده بود و به شوخی به ملوانان خود گفته بود که هرگز نخواهند توانست از آن خارج شود. یکی دیگر از ویژگیهای این دریای خوفانگیز، قابلیت آن برای کشیدن اجسام خارجی به درون خود است؛ به گونهای که گفته میشود سارگاسو، قلب آهنربایی اطلس است!